Bodrum’u mozaikleri ile bezeyen, seramik, heykel ve mozaik sanatlarında söyleyecek sözü ve projeleri olan Neslihan Zabcı Erdal ile odağında mozaik sanatı olan bir sohbet gerçekleştirdik.

Bize kendinizden bahseder misiniz? Sanatla ilk bağı ne zaman ve nasıl kurdunuz?
Uzun dönem İstanbul'da yaşadım. 1975’de İstanbul Robert Kolej’i bitirdikten sonra, İngiltere’de grafik eğitimi aldım. 80’li yılların başlarında ABD, kuzey Kaliforniya, daha sonra da İstanbul’da grafik, tekstil ve duvar kağıdı deseni dallarında serbest çalıştım ve 1982’de Eflatun Seramik Atölyesi’ni kurdum. 2000 yılında Bodrum'a taşınmaya karar verdim. İlk olarak ücra bir dağ köyünde, küçük eski bir taş evde, resim atölyemi kurdum. Fakat içinde olduğum mekan ve çevremdeki doğa bana ısrarla mozaik yapmam gerektiğini hissettirdi. Çocukluğumdan beri antik Yunan ve Roma medeniyetlerinin, Bedri Rahmi’nin, Gaudi’nin eserlerinde karşıma çıktığında beni heyecanlandıran bu sanat, benim de yaşamımın bir parçası oldu. İtalya’da, Ravenna’da katıldığım bir mozaik atölyesinde orijinal Bizans yöntemleri ve malzemeleriyle çalışmayı öğrendim ve Türkiye’de, Bodrum’da kullanabileceğim malzeme ve yöntemlerle, kendi desenlerim ve bakış açımla özgün mozaik çalışmalarıma başladım. Bir mozaiğin yaratımında karşılaştığım çözülmesi gereken her adım beni heyecanlandırıyor. Tek bir malzeme veya teknikle çalışmadığımdan, ilk adım yap-boz’un ilk parçasını bulmak gibi bir duygu. Desen, boyut, renkler ve hepsinden öte o anki ruh halim ve iletmek istediğim duygu, kullanacağım malzemeye karar vermemi sağlıyor. Cam, kırık seramikler, çakıl taşları, deniz kabukları, smalti ya da kendi yaptığım seramik parçalar eşlik ediyor çoğu zaman çalışmalarıma. Şimdi atölyem Ortakent’de, bir mandalin bahçesinin içinde. Çevremde hala bana ilham veren yaşamlar, zeytin ağaçları, taşlar, kayalar, dağlar, kaktüsler, gün batımları, derin denizler, kertenkeleler ve bukalemunlar…

Sanat atölyenizin adı Bukalemunart, buna biraz değinelim. İsim konusunda size ne ilham oldu? Mozaikte çok değişken malzemeler kullanıyorum. Renkleriyle ilham kaynağım olan bu malzemelerden esinlenerek bukalemun ismine karar verdim. Bukalemun'u tercih etmemin bir diğer sebebi ise; değişik ülkelerde yaşadım, gittiğim yere kolay uyum sağlayabildiğimi hissediyorum. Bukalemunlar'ın da özelliğidir bu.

Yaptığınız çalışmalardan biraz söz eder misiniz?
İç ve dış mekanlarda seramik ve mozaik duvar panoları, heykeller, dekoratif mimari aksesuarlar üretmekteyim. Mozaik; duvar panoları, duvar, zemin, banyo, mutfak tezgahları, masa, havuz dipleri, şömine ve pencere çevreleri ile daha birçok alanda uygulanabiliyor. Cam mozaik, seramik, dökme cam, taş, mermer, çakıl taşı panolarda tek başına ya da bir arada kullanılabilir. Günümüzde mozaik dünyada oldukça yaygın. Bununla ilgili yurtdışında hala çeşitli projelere katılıyorum.

Bodrum'da sanatınızı gösterebileceğiniz çalışma alanları bulabiliyor musunuz?
Bodrum'a ilk geldiğim zamanlar Belediye Başkanına giderek Ortakent için birşeyler yapmak istediğimi belirttim ve meydanda bulunan nişleri yaptım. Ortakent'e armağanım oldu. Birçok insan, Bodrum'da ağaç saksılarına yaptığım çalışmalar sonrasında mozaik sanatıyla tanıştı. Ağaçların etrafına yapılan beton saksıların mozaikle kaplanması hoş olur diye düşündüm ve fikrimi belediye ile paylaştım. Her ağaca sponsor bularak, destek aldığım ekibimle 43 ağacın 39 tanesini mozaik desenlerle 3 yılda kapladık. Fayans karo, renkli sırlı seramikler, dış mekanlarda büyük boyutta çalışmaya uygun malzemelerdir. En çok kırık seramik kullandım. Bodrum'u anlatan, sosyal yaşam, kültür, tarih vb. konuları içeren bir liste oluşturup saksıların üzerine bu konuları yansıtan çalışmalar yaptım. Ağaçlar mozaiklerle daha da güzelleşti. Aslında yol boyunca size Bodrum’u izleme fırsatı sunuyor bu çalışma. Deniz kabukları, ahtapot, baykuş, Bodrum evleri, yılan, nar, akrep, çupra, orfoz, yelken, kaktüs, deve ve mandalina…

Bodrum sokakları için gerçekleştirmeyi hayal ettiğiniz yeni proje fikirleriniz var mı?
Betondan yapılan bankların üzerine mozaik kaplanabiliyor. Bodrum'da bank üzerine mozaik çalışması yapmak istiyorum. Şehir için yapılan, kamusal alan çalışmalarını çok önemsiyorum. Bu sayede insanlar sanatsal çalışmaları görüyor ve mutlu oluyorlar.

Yurtdışında yaptığınız sanatsal çalışmalarınızı da bizimle paylaşır mısınız?
2014 yılında Şili'de çok büyük bir mozaik projesi gerçekleştirildi. Küçük ve fakir bir şehirde belediyenin girişimi ile yaklaşık 150 kişilik bir ekiple 4000 metrekarelik bir alana mozaik çalışması yaptık. Metro yolunda bulunan yaklaşık 80 sütunu da mozaikle kapladık. Belediye desteği ile Şili'deki Puente Alto şehri mozaikleri ile tanınan bir şehir haline geldi. 2 sene önce İtalya'da yıkılmak üzere olan bir kilisenin tamamına mozaik kaplanması projesine katıldım.