Milas Halı Müzesi


İçinden yaşamın geçtiği sanat eserleridir halılar...
Milas Halısı Müzesi düğümlerin anlattığı bir öyküye ses veriyor.
Neden derseniz, dokuma sanatı içinde halıya karakterini veren en önemli unsurdur düğümlü teknik. Dünya sanat diline “Türk düğümü” olarak geçen yöntem geleneksel bir el sanatı olan Türk halısını benzerlerinden ayırıyor. Türk düğümünün Orta Asya’dan göçü, Milas halısı ilmeklerinde yaşamaya devam ediyor.
Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya getirdiği bu kültür mirası “Uzunyuva Anıt Mezarı Arkeopark Alanı” içerisinde bulunan Milas Halısı Müzesi’nde koruma altında.
Milas Halısı desenleri ve renklerindeki çeşitlilikle dünya çapında üne sahip. Müzenin baş konukları tarihi halılar alışılanın aksine yerde değil, şık bir sunumla camekanlar ardında duvarda sergileniyor. Sergide 26 Milas halısı yer alıyor. Tüm bu halılar bu çatı altında nasıl buluştu derseniz, onun da bir öyküsü var. Deyim yerindeyse uzun ve yoğun bir mesainin ardından kapı kapı gezilerek ulaşılıyor bu nadide eserlere. En zengin kaynak ise elbette camiler. Anadolu’da camilere halı bağışlama geleneği vardır. Üzerinde namaz kılınırken alınan sevaptan halıyı bağışlayanında nasipleneceğine inanılır. Müze koleksiyonu, camilere bağışlanan tarihi ve sanat değeri yüksek halıların toplanmasıyla oluşturuluyor. Ulaşılan Milas halıları müze koleksiyonunda dünün yaşanmışlığını bugünün hafızasına taşıyor.
İki katlı müze binası içerisinde toplam 9 oda bulunuyor. Milas Halısı’nı nasıl tanırız? Desen ve motif nedir? Renk nasıl elde edilir? Türk halısının Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan yolculuğu ve Milas halısı... özenle hazırlanmış resimli panolarda Türkçe-ingilizce olarak detaylarıyla anlatılıyor.
Sergi içerisinde iki adet 19. yüzyıldan kalma ahşap halı dokuma tezgahına yer veriliyor. Tezgahların birinde ziyaretçilerin gözü önünde Milas Halısı dokunuyor. Oda içerisindeki cam bölmede şık kavanozlar içerisinde ceviz kabuğu, soğan kabuğu, meşe palamudu, pelit, sarı papatya, hayıt yaprağı, zeytin yaprağı, kekik, portakal yaprağı, turunç kabuğu, piren, asma ve ceviz yaprağı sıralanıyor. Kök boya için kullanılan malzemeler bunlar. Doğal boyalar ile boyanan halı iplikleri, yıllarca solmayan ve kullanıldıkça parlaklığı artan bir özelliğe sahip oluyor.
Alt kata yer alan vitrinlerde Genç Osman dönemine ait bir kirman, iğ, çıkrık, mekik, damat peşkiri, gelin duvak örtüsü, cepken, efe kuşağı, efe yemenisi, bel kuşağı, üç etek, asmalık halı dokuma, tuz torbası, heybe, eğer takımı sergileniyor.
Üst katta ise vitrinler içinde Milas halıları sergileniyor. Vitrinde kullanılan etiketler üzerinde desen, kompozisyon özellikleri, saçak uzunluğu, ölçü, hangi tarihe ait olduğu ve bu halıların nereden bulunularak müzeye getirildiği detaylarıyla yer alıyor.
Uzunyuva Anıt Mezarı Arkeopark Alanı’nda yalnızca Milas Halısı Müzesi karşılamıyor ziyaretçilerini. Kompleks içerisinde; 2012 yıllında UNESCO Dünya Geçici Miras Listesi’ne alınan Karia Kralı Hekatomnos’a ait anıt mezar, tarihi bir konakta vücut bulan Etnoğrafya Müzesi, Milas Halısı Müzesi ve anıt mezarın replikası bulunuyor.