ANTİK TİYATRO

Tarih ve sanat iç içe…
Göktepe’nin güney yamacında bin yıllar öncesinden günümüze miras kalan Antik Tiyatro, Anadolu'nun en eski tiyatroları arasında yer almaktadır.
Tarih boyunca sanatın taş basamaklarında aksettiği, Dionysos’a adanan adaklarla kutsanan Antik TiyatroBodrum’un en eşsiz manzarasına sahiptir. Nice uygarlıklardan izler taşıyantiyatro, Halikarnassos’un eşsiz mavilikleri üzerinde yükselen ihtişamlı Bodrum Kalesi’ne, Göktepe sırtlarından nazar atmaktadır.
Bin yılların ardından bir dönem suskunluğa bürünen yapı, bugün ziyaretçilerini muhteşem akustiği ve tarihi atmosferi ile büyülemektedir. Tiyatronun inşaa edildiği Göktepe sırtları, nekropol alanıdır. M.Ö. 4. yüzyıla dayandığı düşünülen Antik Tiyatro Bodrum’da, Klasik Çağ’dan günümüze ulaşan tek eserdir. Antik yapı dönemin kültür ve sanat yaşamı hakkında önemli bilgiler vermektedir. M.S. 7. yüzyılda kaderine terk edilen yapı doğal afetler sonucu toprak altında bir dönem inzivaya çekilmiştir.
1974 yılında Kültür Bakanlığı tarafından kamulaştırılan tiyatro, Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu başkanlığında yürütülen arkeolojik kazılar neticesinde yeniden gün yüzüne çıkarılmıştır. “Bodrum Antik Sur Restorasyonu Projesi’’ kapsamında onarılarak tarihteki seyrine devam etmektedir.
Özgün haliyle 10.000 kişi aldığı tahmin edilen yapı, günümüzde 4.000 kişiyi ağırlamaktadır. Antik tiyatro cavea (tribün), orchestra (oyun yeri) ve skene (sahne) adı verilen üç ana bölümlerinden oluşmaktadır. Tiyatronun cavea ya da theatron denilen oturma alanları oyulmuş taş blokların yamaca yaslandırılması ile meydana gelmiştir. Oturma alanları ortadan geçen diazoma denilen koridor ile iki bölüme ayrılmıştır. İkiye ayrılan kısmın alt bölümü günümüze sağlam şekilde ulaşmıştır. Eldeki veriler, alt bölümde 30, üst bölümde 25, toplam 55 sıranın dikildiğini göstermektedir. Seyircilerin oturduğu tirübünlerde oyma dikdörtgen deliklere rastlanmaktadır. Bu deliklerin alanın üstünün örtülmesi için kullanılan gölgeliklerin ayakları için kullanıldığı düşünülmektedir. Bu durum o dönemin sanatının yanısıra konforu hakkında da ip uçları vermektedir. Tiyatronun oturma yerlerinin ortasında bir kapı bulunmaktadır. Bu kapının ardında bir koridor ve iki mezar odası bulunmaktadır. Koridoru kullanarak yöneticilerin ve önemli kişilerin sahneye ulaştıkları düşünülmektedir. Son dönem araştırmalarında elde edilen bilgiler oturma yerlerinin arkasında kent yöneticileri ile saygın kişilerin isimlerinin kazılı olduğu protokol koltuklarının varlığını ortaya koymaktadır.
Tiyatronun ikinci bölümü olan orkestra merkezde yer almaktadır. Koro ve dansçılar şovlarını bu alanda gerçekleştirirlerdi. Ayrıca oturma alanın önünde bir sunak bulunmaktadır. Tiyatro gösterilerinden önce Şarap Tanrısı Dianysos için bu alanda kurbanlar kesilirdi.
Tiyatronun diğer önemli bölümü ise Skene (sahne). Sahne yapısı iki kattan meydana gelip her iki uçta oyuncuların ve protokolün gireceği birer kapı bulunmaktadır. Sahnelenecek oyuna göre orkestraya bakan podyumda, değişen portatif dekorların asıldığı oyuklar bulunmaktadır. Sahne binası ile oturma alanı arasında yer alan paradoslar izleyicilerin giriş çıkışına ayrılmıştır. Sahne yapısı Roma döneminde değişikliğe uğramıştır.
Antik çağda tiyatro eğlence yeri olmasının yanında sosyal ve kültürel etkinliklere de sahne olmaktaydı. Siyasi konuşmalar ve propagandalar da bu alanda yapılmaktaydı. Roma ve Bizans dönemlerinde tiyatronun en alt basamaklarının önüne bir duvar çekildiği ve orkestranın bir arena haline getirildiği bilinmektedir. Antik yazarlardan günümüze ulaşan bilgilere göre alan vahşi hayvanlarla gladyatör dövüşlerine sahne olmaktaydı.
Antik Tiyatro heybetli duruşuyla Bodrum’un kültür sanat hayatına önemli katkılar sağlamaktadır. Tiyatro özellikle Temmuz-Ağustos aylarında ilçede gerçekleşen bir çok festivale mekan olurken yaz akşamlarında yükselen büyüleyici ezgiler taş duvarlarında yankılanmaktadır.
Antik Tiyatro’da gerçekleşecek etkinlikler şu şekilde:
16. Uluslararası Bodrum Bale Festivali 01/15.08.2018
Sıla / 04.08.2018
Sertab Erener / 12.08.2018
Sibel Can / 17.08.2018
Kardeş Türküler / 18.08.2018
Selda Bağcan / 19.08.2018
Mabel Matiz / 20.08.2018
Müzeyyen / Tek Kişilik Müzikal Gösteri; Şevval Sam / 21.08.2018
Duman / 22.08.2018
MFÖ / 24.08.2018
Sıla / 25.08.2018
Bir Selami Şahin Müzikali - Seninle Başım Dertte / 26.08.2018
Erol Evgin / 28.08.2018
Bülent Ersoy / 29.08.2018
Ziynet Sali / 30.08.2018
Yıldız Tilbe / 31.08.2018
8. Bodrum Türk Filmleri Haftası Emek Ödülleri Gecesi / 15.09.2018